Hürriyet Yazarı Hande Fırat, bugünkü köşesinde 2024 yılını değerlendirdi.
2024 yılını geride bırakmaya az kaldı; bir yandan ücretlilerin maaşları belli olurken bir yandan da yeni zamlar kapıda mı sorusu gündemde.
Ekonomi yönetimi rakamların olumlu seyrettiğini belirterek, zaman istiyor. Ancak vatandaşın gündemi ekonomik zorluklar. Optimar Araştırma ve Danışmanlık A.Ş.’nin yılın son ayında yani 12-23 Aralık tarihleri arasında 26 ilde 2000 kişiyle yaptığı anket de bunu gösteriyor. Katılımcılara göre Türkiye’nin en önemli sorunu ekonomi.
Ekonomi: Yüzde 53.7
Terör: Yüzde 5.2
Adalet: Yüzde 5.2
Eğitim: Yüzde 5.1
İşsizlik: Yüzde 5
BEKLENTİ DAHA YÜKSEK ORANDA ZAMDI
Ekonominin birinci sırada yer alması gelir dağılımındaki eşitsizliklerin ve artan yaşam maliyetlerinin halkın geniş kesimlerince hissedildiğini gösterdiğini söyleyebiliriz. Anket sonuçları katılımcıların asgari ücretle ilgili taleplerinin de açıklanan orandan daha yüksek olduğunu ortaya koyuyor. Ankette ortaya çıkan asgari ücret için ortalama talep 29 bin 953 TL. En düşük emekli maaşı beklentisi ise ortalama 24 bin 742 TL. Ekonomi ile ilgili dikkat çeken bir soru da “Gelirinizle geçinebiliyor musunuz?” sorusu; verilen yanıtlar ise şöyle:
Evet ancak zorlanıyorum: Yüzde 41.4
Hayır geçinemiyorum: Yüzde 30.5
BUGÜN SEÇİM OLSA
Katılımcılara bugün seçim olsa hangi partiye oy verecekleri de soruldu. Sonuçlar, geçen hafta AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Şen’in de söylediği gibi AK Parti’nin yeniden birinci parti konumuna yükseldiğini gösteriyor:
AK Parti: Yüzde 33.5
CHP: Yüzde 27
MHP: Yüzde 9
DEM Parti: Yüzde 8.5
İYİ Parti: Yüzde 8.3
EN BEĞENİLEN LİDER KİM
Ankette yanıtlar açısından dikkat çeken bir başka soru ise “En beğendiğiniz siyasi parti lideri kimdir?” sorusuna verilen yanıtlar… Cumhurbaşkanı Erdoğan birinci sırada ancak onu ikinci sırada en yakın rakamla takip eden yanıt “Hiçbiri”.
Recep Tayyip Erdoğan: Yüzde 29.3
Özgür Özel: Yüzde 15.1
Devlet Bahçeli: Yüzde 9
Müsavat Dervişoğlu: Yüzde 6.1
Hiçbiri: Yüzde 26.1
LİDERLERDEN BEKLENTİ TOPLUMLA İLETİŞİM KURMALARI
Ankete katılanlara göre politikacıların en büyük eksikliği yüzde 22.4 ile toplumla yeterince iletişim kuramamak, yüzde 16.5’lik bir kesime göre kişisel çıkarları kamu çıkarlarının önüne geçirmek, yüzde 16.3’lük kesime göre ise yetersiz liderlik ve vizyon. Bu arada söylem konusunda Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Terörsüz Türkiye” söyleminin yüzde 60.8 ile çok önemli bulunduğunu da belirtelim.
ANKARA VE İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİ
Sorular arasında Ankara ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanları’ndan memnuniyet de vardı. Her iki kentte de memnun olanların oranı memnun olmayanlardan daha fazla.
AĞIRLIKLI GÖRÜŞ TÜRKİYE’NİN SURİYE’DE ETKİN POLİTİKA İZLEMESİ
Araştırmanın Baas rejiminin değişmesinden sonra yapılması önemli. Suriye politikası konusunda ayrıntılı sorular yer alıyor.
◊ Katılımcıların yüzde 43.5’i Türkiye’nin Suriye’de etkin ve müdahil bir politika izlemesi gerektiğini düşünüyor. Yüzde 27.8’lik kesim tarafsız kalınmasını isterken, yüzde 28.6 oranında kişi fikri olmadığını beyan etti.
◊ Türkiye’nin Suriye politikasının bölgesel barışa katkı sunacağını düşünenlerin oranı yüzde 42.6. Sunmayacağını düşünenler yüzde 23.9. Fikri olmayanlar ise yüzde 33.5.
◊ Esad yönetiminin devrilmesini katılımcıların yüzde 56 olumlu, yüzde 25.1’i kararsız, yüzde 18.8 olumsuz değerlendiriyor.
◊ Suriye Milli Ordusu’nun hangi ülkeye daha yakın olduğu sorulunca, katılımcıların yüzde 51.3’ü Türkiye, yüzde 15.2’si ABD yanıtını veriyor.
◊ “Suriye’de Esad rejiminin devrilmesinde önemli bir rol oynayan HTŞ terör örgütü mü?” sorusunun yanıtları da dikkat çekici.
Yüzde 28.6’lık oran evet derken, yüzde 45.6’lık bir kesim fikrim yok, yüzde 25.9 hayır yanıtını verdi.
SURİYELİ GÖÇMENLER DÖNER Mİ
Tartışılan başlıklardan biri de Suriye’deki yeni yönetimin ardından mültecilerin durumu. Esad rejiminin yıkılmasının ardından Türkiye’de bulunan Suriyeli göçmenler ülkelerine geri dönüp dönmeyecekleri konusundaki düşünceleri de soruldu:
◊ Çoğunluk Türkiye’de kalır diyenler: Yüzde 41.6
◊ Çoğunluk Suriye’ye döner diyenler: Yüzde 38.9
◊ Kararsızlar: Yüzde 19.5
TÜRKİYE’DE 3. DÜNYA SAVAŞI ENDİŞESİ
Son dönemde bazı uzmanlar ve liderlerin 3. Dünya Savaşı olasılığına ilişkin değerlendirmelerinin, oranlara bakınca Türkiye’de endişe yarattığını ortaya koyuyor. Anket sonuçlarına göre katılımcıların Yüzde 43.2’si böyle bir savaş ihtimalini ciddi alıyor, yüzde 35’i bu görüşe katılmıyor. Sonuçlar, küresel gerilimlerin, askeri çatışmaların ve uluslararası alandaki belirsizliklerin halkın bir savaşa dair endişelerini arttırdığına işaret ediyor.
TRUMP-ERDOĞAN İLİŞKİSİ NASIL OLACAK?
Ankette yeni yılda göreve başlayacak olan ABD Başkanı Trump ile Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ilişkileri de soruldu. Katılımcıların yüzde 42.7’si iki lider yönetimindeki ilişkilerin çok olumlu ve olumlu gelişeceğini, yüzde 30.9’luk bölümü ise olumsuz ve çok olumsuz gelişeceğini düşünüyor.