Hürriyet Yazarı Nilgün Tekfidan Gümüş, bugünkü köşesinde bir 2023 yılını değerlendirdi.
Savaşlar ve krizlerin gölgesinde geçen 2023, yüklü de bir faturayı geride bırakarak gidiyor.
UKRAYNA BAŞARAMADI
RUSYA’nın geçen yıl Ukrayna’nın doğusunu işgal etmesinin ardından Batı’nın siyasi ve askeri desteğiyle Kiev yönetiminin sahada Rus askerlerini geri püskürtüp Moskova ile masaya oturabileceğinin hesabı yapılıyordu.
Ancak bu hesap sahada karşılığını bulamadı. Ukrayna’nın, Rus ordusuna yönelik başlattığı karşı saldırıda beklenen ilerleme sağlanamazken hem ABD, hem de AB savaş yorgunu gibi. Ukrayna’ya askeri yardım bulmakta giderek zorlandıkları söylenebilir.
Ancak uzmanlar Ukrayna’ya gereken desteğin sağlanamamasının Avrupa’yı olası Rus saldırılarına karşı daha açık hale getireceği uyarısını yapıyor.
TÜRKİYE’NİN AÇILIMLARI
UKRAYNA krizinde Kiev-Moskova ekseninde denge politikası güderek 2022 yılında tahıl anlaşmasının hayata geçirilmesinde kritik rol oynayan Türkiye, tüm çabalarına rağmen Rusya’yı uygulamanın devamı konusunda ikna edemedi.
2023’e baktığımızda Türkiye dış politikasında daha önce sorun yaşadığımız ülkelerle uzlaşmacı tavra öncelik veren bir tutum ön plana çıktı.
REEL POLİTİĞE DÖNÜŞ
YUNANİSTAN ile krizli dönem geride kalırken Ankara, AB ile de yeni bir sayfa açılmasını bekliyor. ABD ile de ilişkileri raya koyma çabası dikkat çekiyor. Hafta arasında TBMM Dışişleri Komisyonu’nda İsveç’in NATO üyeliği onaylandı. Bilindiği gibi Türkiye’nin de ABD’nin F-16 satışına onay vermesi gibi bir beklentisi var.
Öte yandan Mısır ve Suudi Arabistan gibi daha önce gerilim yaşanan ülkelerle de ilişkilerde reel politiğin öne çıktığını görüyoruz.
İsrail ile ilişkileri daha da geliştirme planı ise Hamas’ın 7 Ekim kanlı baskını ve sonrasında İsrail’in Gazze’ye emsali görülmemiş müdahalesi nedeniyle akamete uğradı.
FİLİSTİN’İN DRAMI
HAMAS’ın baskını, tam da Arap ülkelerinin İsrail ile yeni bir açılımı test etmeye çalıştığı bir döneme denk geldi.
Yıllardır görmezden gelinen, yokmuş gibi davranılan Filistin meselesi bir anda dünyanın en önemli gündem maddelerinden birine dönüştü. Hamas’ın saldırısını varoluşsal bir tehdit olarak algılayan İsrail, Gazze’de neredeyse taş üstünde taş bırakmıyor.
Dünyanın gözü önünde 2.3 milyon nüfuslu Gazze, kadın, çocuk, yaşlı, engelli demeden inanılmaz bir toplu cezalandırmaya mahkûm ediliyor. İsrail ile birlikte, İsrail’e ses çıkaramayan insanlık da büyük bir hezimete uğruyor.
SAVAŞ BÜYÜR MÜ
ŞU günlerde Gazze’deki savaş başka bölgelere de sıçrama eğilimi gösteriyor. Mesela Kızıldeniz’de İran destekli Husilerin Gazze yüzünden İsrail’e giden gemilere yönelik yürüttüğü saldırı kampanyası tedarik zincirlerine karşı yeni bir tehdit yaratıyor. Savaşın uzaması, ileride Doğu, Batı eksenindeki mal sevkiyatında krizler yaratarak Batı’da rafların boşalmasına yol açabilir. Ayrıca, İsrail’in Lübnan’daki Hizbullah’a yönelik artan tehditleri, savaşın yayılma riskini arttırıyor
AFETLER BİRBİRİNİ İZLEDİ
2023 büyük felaketlerin de yılı oldu. Türkiye, 6 Şubat depremleriyle sarsıldı, bir anda binlerce kardeşimizi kaybettik, ülkenin büyük bir bölümü hasar gördü.
Dünyanın konuştuğu bir diğer kriz ise iklim değişikliğinin neden olduğu afetler oldu.
Yunanistan’ı devasa bir sel felaketiyle karşı karşıya bırakan Daniel kasırgası, Libya’nın Derne kentinde baraj yıkımına yol açarak yüzlerce binayı içindeki insanlarla birlikte denize sürükledi.
En sıcak yıl oldu 2023. Bir yanda kuraklığı, bir yanda sel felaketlerini konuştuk.
100’ÜNCÜ YIL SEVİNCİ
ANCAK Cumhuriyet’in 100’üncü yılını kutluyor olmamız her şeye rağmen bize kendimizi iyi hissettirdi.
Öte yanda terörle mücadelede hayatını kaybeden şehitlerimize üzüldük.
Vakitsiz ayyıldızlı bayrak asılan evlerin hüznüne ortak olduk.
Özetle 2023 küresel anlamda parlak bir yıl olmadı. Millet olarak da büyük acılar yaşadık. Yeni yılın ülkemize ve dünyaya daha iyi gelmesi dileğiyle…
YENİ YILA DAİR
– Herkes aynı gemide olduğunu anlasa…
– Savaşlar kaybetse, barış kazansa…
– Vicdan, hırslara galip gelse…
– Yeni bir format atılsa…
– Ve kazananı insanlık olsa…
– Dünya olsa, gezegenimiz olsa…
– Güzel olmaz mıydı…
