Hürriyet Yazarı Fulya Soybaş,bugünkü köşesinde yerel seçim sürecini ele aldı.
5 yıl boyunca görev yapacak yerel yöneticileri seçmek için 31 Mart yani bu hafta sonu sandık başındayız.
Artık son düzlüğe girildi. 61 milyon 441 bin 882 kayıtlı seçmenin oy kullanması beklenen seçimlerde, 34 siyasi partinin adayı yarışıyor. 1 milyon 32 bin 610 genç ise bu seçimde ilk kez oy kullanacak. 81 il, 973 ilçe ve 390 belde belediye başkanı ile 50 bin 336 muhtar ile il genel meclisi ve belediye meclis üyelerinin de belirleneceği seçimler için ülke genelinde 206 binden fazla sandık kurulacak. Peki sorumlu seçmen olarak nelere dikkat etmeliyiz? Oy pusulalarının rengi, oy verme saatleri neler? Seçim yasakları ne zaman başlayacak? İşte 7 soruda yerel seçim ve detayları…
SEÇMEN BİLGİ KAĞIDININ GETİRİLMESİ ZORUNLU DEĞİL
1-Oy verme işlemi kaçta başlayıp, bitecek?
DİKKAT! Yüksek Seçim Kurulu (YSK) mevsim şartları ve güneşin batış saatini dikkate alarak, doğudaki 32 ilde oy verme saatini 1 saat erkene aldı.
– Adıyaman, Ağrı, Artvin, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Elâzığ, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkâri, Kars, Malatya, Kahramanmaraş, Mardin, Muş, Ordu, Rize, Siirt, Sivas, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Van, Bayburt, Batman, Şırnak, Ardahan, Iğdır, Kilis’te oy verme işleminin başlangıç ve bitiş saatleri 07.00-16.00,
-Diğer illerde ise oy verme saatleri 08.00-17.00 olacak.
2- Nerede oy kullanacağım?
Döküm ve dağıtımına 29 Şubat’ta günü başlanan seçmen bilgi kağıdınızın dün elinize ulaşmış olması lazımdı. Ulaşmadıysa da paniğe gerek yok! Zira seçmenlerin bilgi kağıdını yanlarında getirmek gibi zorunluluğu bulunmuyor.
– Nerede ve hangi sandıkta oy kullanacağınızı YSK’nin internet sitesi, e-Devlet ya da YSK Mobil Uygulaması veya 444 9 975 numaralı YSK Çağrı Merkezi’nden kontrol edebilirsiniz.
– Üzerinde T.C. kimlik numaranızın bulunduğu resmi herhangi bir belgeyle oy kullanabilirsiniz. Yeni evlenenler ve kimliğini değiştirmeyenler evlilik cüzdanı ile oy kullanabilirler.
– Ve pek tabii her seçimde olduğu gibi bu seçimlerde de cep telefonu, fotoğraf veya görüntü kaydedici, haberleşmeyi sağlayan cihazlarla kabine girilmesi yasak. Bu tür cihazları oy verme işleminiz bitene kadar sandık kuruluna bırakmak zorundasınız.
3- Bize kaç pusula verilecek? Renkleri ve anlamları neler?
Öncelikle her seçmen, kanunda sayılan istisnalar dışında, hangi sandık seçmen listesinde kayıtlı ise o sandıkta oy kullanabilecek.
BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ sınırlarında yaşayanlar: Büyükşehir Belediye Başkanı, Belediye Başkanı ve Belediye Meclis üyeleri ile muhtarlık ve ihtiyar heyeti,
BÜYÜKŞEHİR OLMAYAN İLLERDE yaşayanlar: Belediye Başkanı, İl Genel Meclisi ve Belediye Meclis üyeleri ile muhtarlık ve ihtiyar heyeti için oy verilecek.
Seçmenlere 4 oy pusulası verilecek:
-BEYAZ: Büyükşehir Belediye Başkanlığı,
-TURUNCU: İl Genel Meclisi üyeleri,
-MAVİ: Belediye Başkanları,
-SARI: Belediye Meclisi üyeliği seçimleri için.
Seçmenler tüm oy pusulalarını tek zarfa koyacak.
4- Yurt dışındaki seçmen oy kullanacak mı?
Hayır, yurt dışındaki seçmenler yerel seçimlerde oy kullanamıyor.
5- Kaç aday var?
Seçime toplamda 34 siyasi parti katılıyor. İstanbul’da Büyükşehir Belediye Başkanlığı için 52 aday var; 22’si siyasi parti, 30’u da bağımsız aday. Alfabetik sıraya göre öne çıkan bazı isimlerse şöyle:
-AK Parti: Murat Kurum
-CHP: Ekrem İmamoğlu
-DEM Parti: Meral Danış Beştaş ve Murat Çepni
-İYİ Parti: Buğra Kavuncu
-Saadet Partisi: Birol Aydın
–Yeniden Refah Partisi: Mehmet Altınöz
–Zafer Partisi: Azmi Karamahmutoğlu
İstanbul’u 29 adayla Gaziantep takip ediyor; 2 dönemdir Büyükşehir Belediye Başkanlığını yürüten Fatma Şahin, “ustalık dönemim” diyerek 3. kez yarışa katılırken, CHP’nin adayı Muzaffer Ertürk oldu. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı içinse 19’u siyasi parti, 5’i bağımsız toplam 24 aday yarışıyor. Öne çıkan bazı isimlerse şöyle:
-AK Parti: Turgut Altınok
-CHP: Mansur Yavaş
-DEM Parti: Gültan Kışanak ve Öztürk Türkdoğan
-İYİ Parti: Cengiz Topel Yıldırım
-Saadet Partisi: Cafer Güneş
-Yeniden Refah Partisi: Suat Kılıç
-Zafer Partisi: Hüseyin Bartu Soral
6- Pusulalar ne kadar uzun?
Özellikle büyükşehirlerde aday sayısı çok olduğu için haliyle pusulalar da uzun.
– İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı için hazırlanan pusula 97,
-Ankara için hazırlanan 79,
– İzmir için hazırlanan ise 86 cm. uzunluğunda.
Yani seçmenin asıl sınavı kabinde; sabırla pusulayı katlamak, mühürlü tarafın diğer tarafa bulaşmasını önlemek (yoksa oyunuz geçersiz sayılabilir) ve 4 pusulayı da aynı MÜHÜRLÜ zarfa sığdırmak olacak.
SON HAZIRLIKLAR YARIN TAMAMLANACAK
7- Seçim yasakları ne zaman başlıyor? Hazırlıklar tamam mı?
YSK’nin takvimine göre, aslında 21 Mart’tan itibaren propaganda serbestliği ve bazı seçim yasakları başladı. Bugünden itibarense yazılı, sözlü ve görsel basın ve yayın araçları ile kamuoyu araştırmaları, anketler, tahminler, mini referandum gibi adlarla bir siyasi parti veya adayın lehinde veya aleyhinde/ vatandaşın oyunu etkileyecek biçimde yayın yapılması yasak. Seçim propagandası 30 Mart Cumartesi günü saat 18.00’de bitecek. Seçim yasakları ise 31 Mart saat 23.59’da sona erecek.
İlçe seçim kurullarınca, sandık kurulu başkanlarına teslim edilecek seçim araç ve gereçlerini kapsayan malzeme torbalarının hazırlanmasına da bugün başlandı. Tüm hazırlıkların 26 Mart Salı (yarın) bitirilmesi planlanıyor. Tutuklular ve taksirli suçlardan hükümlülere ilişkin listeler ise 28 Mart Perşembe günü kesinleştirilecek. Seçim görevlileriyle ilgili eğitimlerin tamamlanması ve il-ilçe merkezi dışındaki köy, mahalle ve beldelerde ilçe seçim kurullarınca hazırlanan malzeme torbalarının sandık kurulu başkanlarına teslim tarihi ise 29 Mart Cuma. İl-ilçe merkezlerinde bina sorumlusu bulunan yerlerde ise malzemeler 31 Mart’ta- seçim günü- bina sorumlularına saat 05.00’da teslim edilecek.
