Hürriyet Yazarı Abdülkadir Selvi, bugünkü köşesinde Anketlerden bahsetti.
Seçim dönemlerinde yoğun olarak siyasi anketler yayınlanıyor ama seçimlerden sonra anketler azalıyor.
Areda Survey’in 28-32 Mayıs tarihleri arasında 2503 kişiyle yaptığı anket ise sadece siyasi sonuçları içermiyor, aynı zamanda sosyolojik gelişmelere de ışık tutuyor.
Yusuf Akın’ın genel müdürü olduğu Areda Survey ankete katılanlara mayıs ayının en önemli gündem maddesini sormuş.
TÜRKİYE’NİN GÜNDEMİ
Ekonomik sorunlar ve enflasyon yüzde 38.8’le açık ara birinci çıkıyor. Onu yüzde 27.1’le Filistin-İrail savaşı takip ediyor.
Bu da bize gösteriyor ki insanlar kendi ekonomik savaşlarını, Filistin-İsrail savaşından dahi daha önde tutuyor.
Yüzde 8.8’le üçüncü sırada İran Cumhurbaşkanı Reisi’nin helikopter kazası geliyor.
Emekli maaşları ise yüzde 7.3’le dördüncü sırada yer alıyor. Seçimlerden önce emekli maaşları ilk iki sıradaydı.
EKONOMİ HANGİ YÖNDE SEYREDİYOR
Ankette Türkiye’nin gündemi sorulduğunda ekonomi ilk sırada çıkmıştı. “Sizce ekonomi hangi yönde seyrediyor?” sorusuna ankete katınların yüzde 30.9’u ‘olumlu yönde’ yanıtını verirken, ‘olumsuz yönde’ diyenlerin oranı yüzde 69.1 çıkıyor.
Ekonominin yüzde 50’si güven olduğuna göre, Mehmet Şimşek’in yeni ekonomik programa güveni sağlamak için, toplumu ikna etmek için daha çok gayret göstermesi gerekiyor.
AK Partililerin yüzde 66.3’ü ‘olumlu yönde’ derken, CHP’lilerin yüzde 93.5’i ‘olumsuz yönde’ seyrettiği görüşünde. CHP’nin ekonomi kurmaylarıyla bir araya gelmeden önce Mehmet Şimşek’in bu veriyi dikkate almasında yarar var.
TASARRUF TEDBİRLERİ
Hükümet enflasyonla mücadele amacıyla tasarruf tedbirlerini devreye soktu. Peki halkımız tasarruf tedbirlerinin başarılı olacağına inanıyor mu?
Tasarruf tedbirlerinin ‘etkili olacağını düşünüyorum’ diyenlerin oranı yüzde 26.8 çıkarken, ‘etkili olmayacağını düşünüyorum’ diyenlerin oranı yüzde 73.2.
Ekonomi yönetiminin tasarruf tedbirleri konusunda kamuoyunu ikna etmesine ihtiyaç var.
MÜSAVAT DERVİŞOĞLU BAŞARILI OLUR MU
Çiçeği burnunda bir genel başkan olması nedeniyle Müsavat Dervişoğlu’nun yönetiminde İYİ Parti’nin nasıl bir performans göstereceği de sorulmuş.
Ankete katılanların yüzde 59.1’i ‘daha kötüye gideceğini’ söylerken, ‘daha iyi olur’ diyenlerin oranı yüzde 40.9 çıkıyor.
İMAMOĞLU’NUN ROMA GEZİSİ
Ekrem İmamoğlu’nun masraflarını belediye bütçesinden karşılayarak gazetecileri Roma gezisine götürmesi çok tartışılmıştı. Ankete katılanların yüzde 48.5’i bunu ‘normal’ karşılarken, ‘olumsuz’ bulanların oranı yüzde 51.5 çıkıyor.
YENİ ANAYASA
Cumhurbaşkanı Erdoğan, yeni dönemin siyaseti olarak yeni anayasayı belirledi. “Türkiye, darbe anayasalarından kurtulup sivil anayasa yapmalı” diyor.
Peki bu konuda kamuoyu ne düşünüyor?
Yeni anayasa çalışmalarını destekleyenlerin oranı yüzde 52.6 çıkarken, ‘karşıyım’ diyenler yüzde 47.4’te kalıyor.
AK Partililerin yüzde 92.2’si yeni anayasayı desteklerken, CHP’lilerin yüzde 87.9’u ise karşı çıkıyor.
28 ŞUBAT GENERALLERİNİN AFFI
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 28 Şubat mahkûmu emekli generalleri affetmesi için ‘doğru buluyorum’ diyenlerin oranı yüzde 60 olurken, ‘yanlış bulduğunu’ belirtenlerin oranı yüzde 40 çıkıyor.
PARTİLERİN OY ORANI
31 Mart Yerel Seçimleri’nde İstanbul ve Ankara büyükşehir belediye başkanlıklarını yeniden kazanan CHP yüzde 37.76’le birinci parti olurken, AK Parti yüzde 35.48’le ikinci sırada gelmişti.
Areda Survey’in mayıs ayı anketinde ise birinci ve ikinci sıra korunurken, oy oranlarında bir gerileme dikkati çekiyor.
CHP yüzde 34 çıkarken, AK Parti yüzde 32 ile ikinci sırada yer alıyor. DEM Parti yüzde 9’la üçüncü sırada gelirken, MHP yüzde 7.5, İYİ Parti ise yüzde 4.9 çıkıyor. Yeniden Refah Partisi yüzde 4.8 alıyor.
DEM’DE YÜKSEK İYİ PARTİ’DE DÜŞÜK
AK Parti oyunun yüzde 86.4’ünü, CHP yüzde 88.2’sini korurken, MHP yüzde 76.1’ini muhafaza ediyor. Parti sadakati en yüksek olan parti yüzde 97.1’le DEM Parti çıkarken, seçmen sadakati en zayıf parti yüzde 36 ile İYİ Parti çıkıyor.
İYİ Parti seçmeninin yüzde 64’ünü kaybetmiş durumda. Bu da Müsavat Dervişoğlu’nun önündeki en büyük sorun olarak duruyor.
SURİYELİ MÜLTECİLER
Türk halkı, Suriyeli mültecileri kendi güvenliği için bir tehdit olarak görüyor mu?
2023’te ‘evet’ diyenlerin oranı yüzde 62 iken, 2024 yılında bu oran yüzde 73.4’e yükselmiş. ‘Hayır’ diyenlerin oranı ise 2023’teki yüzde 38’den, 1 yıl sonra yüzde 26.6’ya gerilemiş.
Suriyeli mültecilerin ekonomiye katkısı da sorulmuş. ‘Ekonomiye katkıdan çok zarar veriyorlar’ diyenlerin oranı yüzde 79 çıkarken, ‘katkı sağlıyorlar’ diyenlerin oranı yüzde 21’de kalıyor.
AKILLI TELEFONLARLA İZLENİYOR MUYUZ
Elimizden düşürmediğimiz akıllı telefonlar aynı zamanda bizim güvenliğimizi tehdit ediyor mu?
Ankete katılanların yüzde 68’i akıllı telefonların kişisel güvenliğini tehdit ettiğini düşünüyor. ‘Hayır’ diyenlerin oranı ise 32 çıkıyor.
Elon Musk yakın gelecekte cep telefonlarının ortadan kalkacağını ve yerini beyin çiplerinin alacağını söyledi. Gelecekte bizi daha büyük bir tehlike bekliyor demektir.
DOĞURGANLIK ORANI
Siyaset üstü bir konu. Türkiye’nin bundan sonra en önemli gündem maddesi olmalı. Çünkü hızla yaşlanıyoruz ve doğurganlık oranımız alarm veriyor. 2001’de 2.38 olan doğurganlık hızı, 2023 yılında 1.51’e gerilemiş durumda.
Dünyanın en genç nüfusuna sahip olduğumuz algısı artık gerilerde kaldı. Avrupa’nın 40 yılda yaşadığı yaşlanma sorununu ve doğurganlık oranındaki düşüşü biz çok kısa bir süre içinde yakalamış durumdayız.
Ankete katılanların yüzde 79.8’i doğurganlık oranının yükselmesi için hükümetlerin politikalar geliştirmesi görüşünde. Ancak bu sorun sadece hükümetlerin geliştireceği politikalarla çözülebilecek durumda değil. Hükümetler, yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları dahil olmak üzere bütünleşik, birbirini destekleyen politikalara ihtiyaç var.
1 YIL DOĞUM İZNİ
Çalışan kadınların doğum sonrası annelik izninin 1 yıl uzatılması bu önlemlerden biri. Toplumun yüzde 52.6’sı bunun nüfus artışını olumlu yönde etkileyeceği görüşünde.
12 Eylül darbesinden sonra doğum kontrolü için seferberlik başlatılmıştı. Çok çocukluluk neredeyse aşağılanma nedeni olarak gösteriliyordu.
Geldiğimiz noktada ise nüfus artış hızında İspanya ve Romanya hariç Avrupa ülkelerinin bile gerisine düşmeye başladık.
O yüzden diyorum ki kırmızı alarm durumundayız.
