Hürriyet Yazarı Abdülkadir Selvi, bugünküü köşesinde süreçten bahsetti.
Yeni sürece ilişkin olarak herkesin kafasında soru işaretleri var. Süreç nasıl ilerleyecek?
Öcalan ne zaman çağrı yapacak? İmralı’nın çağrısı etkili olacak mı? PKK silah bırakmaya yanaşacak mı? Umut hakkı hangi koşullarda geçerli olacak?
Geçmişte yaşanan hayal kırıklıklarını dikkate alırsak bunların hepsi haklı ve yerinde kaygılar.
KONJONKTÜR LEHİMİZE
Ancak bu kez şartlar farklı. Konjonktür Türkiye’nin lehine.
1. Terörle mücadele konusunda Türkiye’nin çok güçlü olduğu bir dönemde bu süreç yürütülüyor. Amaç 50 yıllık terör belasını tasfiye etmek.
Türkiye birkaç kez PKK’yı bitirme noktasına geldi. Ancak tamamen tasfiye edilmediği için yabancı güçler el altından kıvılcımı tutuşturup yangını büyüttüler.
PKK’YI YENDİK
2010 yılıydı. Genelkurmay Başkanı Orgeneral İlker Başbuğ bir basın toplantısı yaptı. PKK’nın sınırlarımız içinde 2 bin, sınırlarımızın dışında 4 bin silahlı unsurunun bulunduğunu anlattı. “Türk Silahlı Kuvvetleri olarak terör örgütünü 4 kez yendik. PKK’yı bitirme noktasına getirdik ama diğer önlemler devreye sokulmadığı için örgüt tasfiye olmadı” dedi.
PKK’NIN TASFİYESİ
PKK’yı bu kez çok ağır bir şekilde yendik. Ama yenmek yetmiyor. Şimdi yapılmak istenen bu; PKK terör örgütünü tasfiye etmek.
2. Bu süreç bir pazarlık süreci değil. Tek bir gündem maddesi var; PKK silah bırakacak.
3. PKK’nın dört ana kolu var. Biri Kandil. Diğeri Suriye’deki PKK-YPG yapılanması. Avrupa ayağı ve Türkiye’de DEM Parti.
4. Öcalan’ın yapacağı çağrı öncesinde dört cephedeki tablo şöyle:
PKK-ÖCALAN’A KARŞI
PKK’yı Öcalan kurdu. O nedenle ‘teröristbaşı’ diyoruz. Öcalan, PKK üzerinde etkili olduğunu söylüyor. Ama PKK’nın yönetildiği Kandil’deki hava pek öyle gözükmüyor. Öcalan, 21 Mart 2015 tarihinde Diyarbakır Meydanı’nda okunan çağrısında silahlı mücadele döneminin bittiğini ilan etmişi. Ama Kandil buna uymadı. Hem 23 Ekim’de Ömer Öcalan’ın İmralı’yı ziyaretinden sonra hem de 28 Aralık’ta DEM Parti heyetinin ziyaretinden sonra Kandil’den yapılan açıklamalar silah bırakmaya yanaşmayacakları yönünde.
Kandil’deki terör baronlarından Murat Karayılan, çözüm değil tehdit dilini kullanarak “Savaşta ısrar ederseniz kaybederseniz” diyor.
Bu aşamada görünen tablo şu; PKK, Öcalan’a karşı. Kandil, Öcalan’a karşı. PKK silah bırakmaya yanaşmıyor.
Peki ne olacak? Kandil’in keyfi beklenecek mi? Silah bırakmazlarsa Kandil, tepelerine yıkılacak.
SURİYE’DEKİ PKK-YPG YAPILANMASI
8 Aralık’ta Baas rejimi yıkıldı. Türkiye’nin desteklediği muhalifler, Colani liderliğinde Suriye’nin yönetimini üstlendi. Yeni Suriye yönetimi, PKK -YPG’ye silahları bırakması için süre tanıdı. PKK-YPG’nin yönetiminde bulunan Mazlum Abdi’nin silahlı bırakma ile bırakmama arasında gidip geldiği söyleniyor. Kandil, İsrail ve İran silah bırakmaması için baskı yapıyor. Amerika müzakere ediyor. Şam yönetimi ve Türkiye ise bastırıyor. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, “PKK-YPG Suriye’den çıkmazsa askeri harekât yaparız” dedi.
Mazlum Abdi terörü seçerse Fırat’ın doğusuna büyük bir askeri operasyon yapılacak. Eğer silah bırakmayı kabul ederse başka bir süreç yaşanacak.
DEM PARTİ
Tülay Hatimoğulları’nın Gazze tehdidi üzerinden DEM Parti’yi eleştirmiştim. DEM Parti’den yapılan açıklamada ise çözüm karşıtı olmadıklarını ifade ettiler. Benzer yaklaşımın Avrupa kanadında da geçerli olduğu söyleniyor.
SELAHATTİN DEMİRTAŞ
Yeni sürece ilişkin olumlu bir adım da Selahattin Demirtaş’tan geldi. Demirtaş, Öcalan’a güveninin ve desteğinin tam olduğunu söyledi. Demirtaş, DEM Parti tabanında gençler ve büyükşehirlerde yaşayan yüzde 3-4’lük bir kesimin temsilcisi. O nedenle yeni sürece verdiği destek önemli.
ERDOĞAN ÇERÇEVEYİ ÇİZDİ
Peki yeni sürecin yol haritası ne? Cumhurbaşkanı Erdoğan yeni sürecin çerçevesini Diyarbakır’da çizdi. Diyarbakır, bölgede politik bilinci en yüksek şehirdir. Erdoğan tarihi çağrılarını hep Diyarbakır’dan yaptı.
12 Ağustos 2005’te Erdoğan, “Kürt sorunu benim sorunumdur” dedi. Peki PKK ne yaptı? Erdoğan’ın tarihi çıkışı yaptığı Diyarbakır gezisinde kepenkleri kapattırdı. HDP’li belediye çöpleri toplamadı. Ama Erdoğan, Kürt sorununun çözümü konusunda adım atmaya devam etti.
26 Şubat 2013’te Erdoğan, “Çözüm için baldıran zehirini içerim” dedi. Peki Kandil ne yaptı? Kobani çağrıları yaptı, Hendek savaşlarını başlattı.
11 Ocak 2025’te Erdoğan, “Terör örgütü kendini feshetmeli” dedi.
AK PARTİ GRUP TOPLANTISI
Cumhurbaşkanı Erdoğan, yeni sürece ilişkin açıklamalarının tonunu yükseltmeye başladı. Çarşamba günü AK Parti Grup toplantısında bu konuda daha kapsamlı açıklamalar yapması bekleniyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Diyarbakır’da yeni sürecin yol haritasını şöyle açıkladı:
“Terör örgütünün kendini feshetmesi, silahların kayıtsız şartsız teslim edilmesi, bölücü örgütün baskısıyla bir Türkiye partisi olması imkânı bulamayanların siyasete Türkiye partisi olarak girmesine fırsat verilmesi.”
Burada bir müzakere yok. “Silahı bırak, siyaset yap” deniliyor. MHP’nin resmi internet sitesinde yer aldığı gibi “Barışla herkes kazanır”.
FARKLAR NELER
Özal’dan başlayarak geçmiş dönemde çözüm süreçleri yürütüldü. Ama istenen amaca ulaşılamadı. Peki bu kez fark ne?
1. Çözüm süreçlerinin sabote edildiği askeri vesayet dönemi sona erdirildi.
2. ABD’nin içimizdeki aparatı olan FETÖ devletin içinden tasfiye edildi.
3. Türkiye’nin çok güçlü olduğu bir dönemde yeni süreç başlatıldı.
4. Terörle mücadelede çok büyük başarı sağlandı. Sınırlarımız içinde PKK eylem yapamaz hale getirildi.
SURİYE’DEKİ GÜÇ DENGESİ
5.Suriye’de güç dengesi Türkiye’nin lehine, PKK’nın aleyhine değişti.
ABD Başkanı Trump’ın deyimiyle “Suriye’nin anahtarı Türkiye’nin elinde”.
ABD’NİN TAVRINDA DEĞİŞİKLİK
Geçmişteki çözüm süreçlerini ABD sabote etti. Bu kez ABD’den ikircikli bir tavır seziliyor. Savunma Bakanı Austin, “YPG, Suriye ordusuna eklenebilir” dedi. Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı John Bass iki günlük Ankara temaslarından sonra YPG’nin Suriye ordusu içinde yer alması konusunda olumlu mesajlar verdi. Bunlar önümüzdeki hafta yok. O nedenle verecekleri sözlerin bir geçerliliği kalmayacak ama Amerikan Devleti devam edecek.
TRUMP GELİNCE
Trump yönetimi ile temas kurulup Suriye’deki PKK-YPG varlığının ne olacağı konusunun konuşulduğu söyleniyor. Trump sözünde durduğu taktirde PKK-YPG’nin silah bırakması konusunda önemli bir engelin aşılacağını söyleyebilirim.
SURİYE’YE ASKERİ HAREKÂT
ABD cephesini yanımıza çekmek önemli bir kazanım olacak. Peki PKK-YPG silah bırakmazsa ne olacak? B Planı devreye girecek. Fırat’ın doğusuna Suriye devleti ile işbirliği içinde askeri harekât yapılacak.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “2025’te terör sorunu bitecek” dedi. Bu bir hayal değil gerçek.
