Haklı nedenle işten ayrılırken veya patron çıkışınızı verdiğinde yasalara göre işçilere ne kadar hakları varsa verilmek zorunda. Bunlardan bir tanesi de ‘ihbar tazminatı’. Çoğu kişi bu tazminatı hiçe sayar. Oysa ihbar da tıpkı kıdem tazminatı gibi işçinin güvencesidir. Yasaya göre; işveren işçisini işten çıkarmadan önce bunu işçisine bildirmek zorunda.
8 HAFTAYA KADAR ÇIKIYOR
Posta Gazetesi’nin haberine göre, bildirim, çalışma süresi 6 aydan kısaysa (1 gün dahi olsa) 2 hafta, 6 ay ile 1.5 yıl arasındaysa 4 hafta, 1.5 yıl ile 3 yıl arasındaysa 6 hafta, 3 yıldan fazla olursa 8 hafta önce yapılması gerekiyor. 4-5 yıllık işçiye ‘eşyalarını hemen topla çık’ denmiyor. Sözleşmeyi bugün fesheden işveren 8 hafta daha işçiyi çalıştırmak mecburiyeti var. Bu 8 haftalık zamana ‘ihbar süresi’ adını veriliyor.
İSTİFA EDEN OLURSA ÖDER
Bazı durumlarda patron işçinin bir dakika dahi orada kalmasını istemeyebilir. İşveren 5 yıllık işçisini hemen işten çıkarmak isterse, 8 haftalık ücreti ‘peşin’ vermek zorunda. Bu paraya da ‘ihbar tazminatı’ denmektedir. Çalışan 1 yıllık süreyi aştığı için ihbara ek olarak kıdemini de alır. Tabi yasalar tek taraflı değil. İşçileri koruduğu kadar işverene de haklar sağlıyor. Bir başka deyişle işçi patronu yüzüstü bırakıp ‘ben hemen gidiyorum’ diyemez. Patronun, 1 yıllık işçisine istifa ettiği gün ‘yerine adam bulana kadar 4 hafta çalış’ deme hakkı var. İşçi çalışmazsa 4 haftalık ücreti öder, emeklilik ve haklı fesih gibi nedenler yoksa kıdem tazminatı da alamamaktadır.
DENEME SÜRESİ DAHİL
Bu konuda iş sözleşmeleride çok önemlidir. Bazı iş sözleşmelerinde deneme süreleri yer alır. Örneğin 2 aylık deneme süresi içerisinde işten çıkarılanlar, maalesef ihbar tazminatı alamıyor. Tabii bunların da istisnaları var. Yeni kurulan ve ilk kez işçi çalıştıracak bir işyeri değilse, sigorta girişinin işe başlamadan önce yapılmış olma mecburiyeti var. Yani 1 gün çalışan, ‘sigortam daha yok, tazminat alamam’ şeklinde düşünmesin.